Przycinanie leszczyny – kiedy, jak i po co to robić?

leszczyna

Leszczyna, choć kojarzona głównie z dziko rosnącym krzewem, jest również rośliną sadowniczą, która wymaga odpowiedniej pielęgnacji. Jednym z najważniejszych zabiegów w uprawie leszczyny jest jej regularne przycinanie. To właśnie od tego zależy zdrowie krzewu, jego forma, a przede wszystkim obfitość plonów. Jeśli chcesz cieszyć się dorodnymi orzechami laskowymi co roku – przeczytaj ten artykuł i dowiedz się wszystkiego, co musisz wiedzieć o cięciu leszczyny.

Dlaczego warto przycinać leszczynę?

Przycinanie leszczyny nie jest zabiegiem kosmetycznym – to klucz do:

  • lepszego owocowania (orzechy pojawiają się głównie na młodych pędach),

  • utrzymania krzewu w dobrej kondycji (usuwamy stare, chore i słabe pędy),

  • zapewnienia dostępu światła i powietrza do wnętrza krzewu,

  • kształtowania formy krzewu lub drzewa, jeśli uprawiasz leszczynę w formie piennej.

Zaniedbana leszczyna szybko staje się gęstym gąszczem, który rodzi coraz mniej orzechów i jest podatny na choroby grzybowe oraz szkodniki.

Kiedy przycinać leszczynę?

Optymalny czas przycinania leszczyny zależy od rodzaju cięcia:

1. Cięcie formujące i prześwietlające (wiosenne):

  • Wykonujemy je na przedwiośniu, zanim leszczyna rozpocznie wegetację – czyli w lutym lub marcu (jeśli nie ma silnych mrozów).

  • To najlepszy moment, by kształtować krzew i usunąć zbędne, stare lub przemarznięte pędy.

2. Cięcie sanitarne (cały rok, najlepiej po zbiorach):

  • Usuwanie chorych, połamanych lub zaschniętych gałęzi można wykonywać przez cały sezon, zwłaszcza latem i jesienią – po zbiorze orzechów.

Uwaga: Unikaj cięcia w czasie kwitnienia (luty/marzec), jeśli nie musisz – może to osłabić zapylenie i plonowanie.

Jak przycinać leszczynę krok po kroku?

1. Przygotuj odpowiednie narzędzia:

  • sekator (do młodych i cieńszych pędów),

  • piłę ogrodniczą (do grubszych konarów),

  • rękawice i okulary ochronne.

2. Wybierz odpowiednią formę prowadzenia:

  • krzew – naturalna forma, popularna w ogrodach i sadach,

  • drzewko (forma pienna) – spotykana rzadziej, głównie jako ozdobna lub do odmian szczepionych (np. ‘Contorta’).

3. Zasady cięcia dla krzewu:

  • Usuń wszystkie stare pędy (powyżej 7 lat) – są one mniej płodne.

  • Zostaw 6–10 najmocniejszych, młodych pędów głównych – 1-2 letnich.

  • Co roku usuwaj 1/3 najstarszych pędów i zostaw miejsce dla nowych odrostów.

  • Prześwietl środek krzewu – nie może być zbyt gęsty.

  • Usuń też wszystkie pędy rosnące do środka krzewu, krzyżujące się lub ocierające.

4. Zasady cięcia dla formy piennej:

  • Formuj jeden główny pień i koronę na wysokości ok. 80–120 cm.

  • W koronie zostaw kilka głównych konarów i regularnie usuwaj nowe odrosty z pnia i podstawy.

Przycinanie młodych sadzonek – formowanie od pierwszego roku

Leszczynę warto prowadzić od początku:

  • W pierwszym roku po posadzeniu skróć główny pęd do 20–30 cm, by pobudzić krzewienie.

  • W kolejnych latach wybieraj najzdrowsze pędy i formuj szkielet krzewu.

  • Nie dopuść do nadmiernego zagęszczenia – młode leszczyny lubią światło.

Typowe błędy w przycinaniu leszczyny

❌ Zbyt rzadkie cięcie – leszczyna staje się gęsta i przestaje owocować.
❌ Zbyt mocne cięcie naraz – osłabia krzew, powoduje stres i ryzyko chorób.
❌ Cięcie w nieodpowiednim czasie – np. w mrozy lub podczas kwitnienia.
❌ Pozostawianie pędów odrostowych – mogą one zaburzyć formę krzewu.

Czy przycinanie wpływa na plonowanie?

Tak – bardzo mocno! Orzechy laskowe pojawiają się głównie na młodych, dwuletnich pędach bocznych. Regularne, umiejętne cięcie to gwarancja dorodnych plonów przez wiele lat. Zaniedbanie tego zabiegu prowadzi do zmniejszenia owocowania, a nawet jego zaniku.

Przycinanie leszczyny

Przycinanie leszczyny to jeden z najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych – zarówno w uprawie amatorskiej, jak i towarowej. Dzięki niemu krzew pozostaje zdrowy, dobrze doświetlony, a jego plonowanie jest regularne i obfite. Wystarczy raz w roku poświęcić leszczynie trochę czasu, by cieszyć się pięknym krzewem i pysznymi orzechami.

Pamiętaj – dobra leszczyna to przycięta leszczyna.